Chân Dung Tự Họa*
Tôi sinh ra ở Việt Bắc, lớn lên nơi một đường phố yên tĩnh trông ra đê sông Hồng, bên cạnh Nhà hát lớn Hà Nội. Khu nhà đoan cũ khi đó chỉ có ngôi nhà Tây hai tầng với vườn hoa nhỏ và những dãy nhà trệt vây quanh khoảng sân rộng, xanh mát. Những cây bàng không biết được trồng từ bao giờ - bao giờ? Mùa đông, mây xám lặng lẽ trôi qua những cành bàng khẳng khiu run rẩy - và tôi: yếu đuối cùng hờn giận, chảy những giọt nước mắt vô cớ... Giờ đây, tôi vẫn thấy mình đứng lặng trên sông Hồng - Bác Cổ, giữa đám nồi niêu chăn chiếu và những người chạy lụt... Dưới kia vài mét, dòng nước đỏ ngầu cuồng nộ đã nhấn chìm và xô đổ bao mái nhà bình yên, lam lũ ngoài đê. Phải đây là dòng nước hiền hòa làm nên bãi bồi từng in dấu chân tôi bé bỏng trên những mầm ngô xanh biếc...?
Phải. Và đó cũng là cuộc sống. Không trong, không đục. Không thiện, không ác. Và luôn bị chi phối bởi những dòng ngầm mạnh mẽ và bất ngờ. Tôi yêu sông Hồng như nó vốn thế. Như yêu cuộc sống mà tôi không dứt được nợ.
Thơ đến với tôi thật bất ngờ. Đó cũng là lúc tôi tưởng hết một kiếp sống. Cũng là lúc tôi đã biết yêu môn khoa học của sự sống: Sinh học - và luôn khao khát truyền đạt được tình yêu đó bằng những ngôn từ chính xác và sinh động nhất...
Tôi biết chắc: mình là kẻ may mắn khi gặp được Thơ - phương cách mà tôi mong muốn thể hiện được tình yêu, nỗi đau, những trăn trở trước cuộc sống và nhân tình.
Nó cũng như một phép ứng xử rất tự nhiên...
Mỗi bài thơ là một khoảnh khắc vụt đến. Là điểm ngưng kết vủa những gì xa xưa và sâu thẳm - có thể vốn rất ngẫu nhiên và rời rạc. Và thơ được quy định bởi một mặt bằng tri thức và văn hóa mà ta đã góp nhặt với nhu cầu tự thân cho tới phút chót. Cộng với "một chút gì nữa" - thật huyền diệu - và ngoài ta... Nó cho ta câu đầu và dắt ta tới câu cuối, không cho ta cưỡng lại.
Tôi nghĩ: Thơ là cái gì đó - "muốn" cũng không được, mà "không muốn" cũng không được. Tôi không biết chắc: mình còn có bài thơ tiếp hay không? Và điều đó có quan trọng không? Nhưng khi ta còn lành mạnh, còn nặng nợ với cuộc đời và con người... thì những khoảnh khắc vụt đến với ta hơn một trăm lần... lẽ nào không đến thêm một lần... Điều quan trọng là hãy trung thực và hết mình.
Thà là chạm vào Barie của chính mình rồi giã biệt.
Có lẽ, không có con đường sáng tạo nào không cực đoan và cô đơn.
... Rồi một ngày - Thơ cũng sẽ bỏ ta mà đi... như Tình Yêu - như tia nắng cuối...
Đẹp và buồn biết bao...
* Thảo Phương
SG. tháng Sáu
tháng Mười
1994
Tôi sinh ra ở Việt Bắc, lớn lên nơi một đường phố yên tĩnh trông ra đê sông Hồng, bên cạnh Nhà hát lớn Hà Nội. Khu nhà đoan cũ khi đó chỉ có ngôi nhà Tây hai tầng với vườn hoa nhỏ và những dãy nhà trệt vây quanh khoảng sân rộng, xanh mát. Những cây bàng không biết được trồng từ bao giờ - bao giờ? Mùa đông, mây xám lặng lẽ trôi qua những cành bàng khẳng khiu run rẩy - và tôi: yếu đuối cùng hờn giận, chảy những giọt nước mắt vô cớ... Giờ đây, tôi vẫn thấy mình đứng lặng trên sông Hồng - Bác Cổ, giữa đám nồi niêu chăn chiếu và những người chạy lụt... Dưới kia vài mét, dòng nước đỏ ngầu cuồng nộ đã nhấn chìm và xô đổ bao mái nhà bình yên, lam lũ ngoài đê. Phải đây là dòng nước hiền hòa làm nên bãi bồi từng in dấu chân tôi bé bỏng trên những mầm ngô xanh biếc...?
Phải. Và đó cũng là cuộc sống. Không trong, không đục. Không thiện, không ác. Và luôn bị chi phối bởi những dòng ngầm mạnh mẽ và bất ngờ. Tôi yêu sông Hồng như nó vốn thế. Như yêu cuộc sống mà tôi không dứt được nợ.
Thơ đến với tôi thật bất ngờ. Đó cũng là lúc tôi tưởng hết một kiếp sống. Cũng là lúc tôi đã biết yêu môn khoa học của sự sống: Sinh học - và luôn khao khát truyền đạt được tình yêu đó bằng những ngôn từ chính xác và sinh động nhất...
Tôi biết chắc: mình là kẻ may mắn khi gặp được Thơ - phương cách mà tôi mong muốn thể hiện được tình yêu, nỗi đau, những trăn trở trước cuộc sống và nhân tình.
Nó cũng như một phép ứng xử rất tự nhiên...
Mỗi bài thơ là một khoảnh khắc vụt đến. Là điểm ngưng kết vủa những gì xa xưa và sâu thẳm - có thể vốn rất ngẫu nhiên và rời rạc. Và thơ được quy định bởi một mặt bằng tri thức và văn hóa mà ta đã góp nhặt với nhu cầu tự thân cho tới phút chót. Cộng với "một chút gì nữa" - thật huyền diệu - và ngoài ta... Nó cho ta câu đầu và dắt ta tới câu cuối, không cho ta cưỡng lại.
Tôi nghĩ: Thơ là cái gì đó - "muốn" cũng không được, mà "không muốn" cũng không được. Tôi không biết chắc: mình còn có bài thơ tiếp hay không? Và điều đó có quan trọng không? Nhưng khi ta còn lành mạnh, còn nặng nợ với cuộc đời và con người... thì những khoảnh khắc vụt đến với ta hơn một trăm lần... lẽ nào không đến thêm một lần... Điều quan trọng là hãy trung thực và hết mình.
Thà là chạm vào Barie của chính mình rồi giã biệt.
Có lẽ, không có con đường sáng tạo nào không cực đoan và cô đơn.
... Rồi một ngày - Thơ cũng sẽ bỏ ta mà đi... như Tình Yêu - như tia nắng cuối...
Đẹp và buồn biết bao...
* Thảo Phương
SG. tháng Sáu
tháng Mười
1994
*****************
Lá rơi đầy lối nhỏ - khẽ khàng bước em qua - và cơn mưa thôi đổ - dịu bay sương móc một trời...
Những cánh cò thôi trôi - lời ru em ngọt ngào giấc mộng - mà giọt lệ mong manh - phía tối tâm hồn tôi xao động.
Thời gian cần mẫn trôi - khẽ khàng bước chân em huyền diệu - lối không ai về qua - phía tối tâm hồn tôi xa động.
Lối không ai về qua
Và phía tối tâm hồn tôi
Bàng hoàng...
(Nguồn: Đặc Trưng)
Lối Không Ai Về Qua
Lá rơi đầy lối nhỏ - khẽ khàng bước em qua - và cơn mưa thôi đổ - dịu bay sương móc một trời...
Những cánh cò thôi trôi - lời ru em ngọt ngào giấc mộng - mà giọt lệ mong manh - phía tối tâm hồn tôi xao động.
Thời gian cần mẫn trôi - khẽ khàng bước chân em huyền diệu - lối không ai về qua - phía tối tâm hồn tôi xa động.
Lối không ai về qua
Và phía tối tâm hồn tôi
Bàng hoàng...
(Nguồn: Đặc Trưng)
Cảm ơn thi sĩ đ� để lại cho đời những c�u thơ thật đẹp, lại đẹp hơn nữa khi đi c�ng những giai điệu sang trọng của Ph� Quang...
Trả lờiXóaChị Phương đ� chạm tay v�o barie của ch�nh m�nh rồi ...
Trả lờiXóa