Thứ Tư, 22 tháng 4, 2015

Những người xây dựng nước Mỹ hùng mạnh - John Rockefeller (Kỳ 02)






Ở cái tuổi 27,  Rockefeller đang bước đầu xây dựng công việc lọc dầu của mình, nhưng công ty của anh ta  đang trên bờ vực phá sản. Vanderbilt nhận thấy anh ta là người mà ông ta có thể sử dụng trong kế hoạch của mình. Một thỏa thuận độc quyền vận chuyển dầu của Rockefeller sẽ đảm bảo các chuyến tàu của Đô đôc đầy hàng hóa.

Vanderbilt mời Rockefeller tới gặp mình ở New York. Đối với chàng trai trẻ, cuộc gặp này là cơ hội của cuộc đời. Là lối thoát khỏi rắc rối và là lối thoát để cứu công ty khỏi đổ vỡ.

Ông ta biết những gì ông ta có thể đạt được. Vanderbilt đã thiết lập lên một mô hình, một nguyên mẫu mà Rockefeller muốn đạt được. Ông ta muốn trở thành một Vanderbilt trong ngành dầu mỏ. Đó là cái cách ông ta tự soi mình.

Khi Rockefeller chuẩn bị cho chuyến đi tới New York, cũng là lúc kế hoạch của Vanderbilt bắt đầu thực hiện.

- Còn phải mất bao lâu?
- 5 tới 10 phút.
Chuyến tàu rời Cleveland lúc 6 giờ 25 sáng.

John Rockefeller đã lỡ chuyến tàu đưa ông ta tới cõi chết. Chuyện đó đã có tác động sâu sắc tới người thanh niên trẻ. Người đàn ông cao số, anh ta tin rằng Chúa cứu anh ta là có lý do. Không nghĩ rằng chính bản thân mình được Chúa chọn lựa để trở thành doanh nhân vĩ đại nhất, Rockefeller tin rằng mọi thứ đều đã được xếp đặt, rằng mọi việc xảy ra đều là do ý Chúa,  chứ không phải là do Chúa phù hộ.

Rockefeller lại một lần nữa tới gặp Vanderbilt nhưng với một con người khác. Trước đây anh ta bị đe dọa, phải đối mặt với nguy cơ phá sản, bây giờ anh ta là con người của định mệnh. Cornelius Vanderbilt có thể là người giàu nhất và quyền lực nhất đất nước,  đạt được bất kỳ điều gì mình muốn, nhưng ông ta không biết mình sắp phải đối mặt với điều gì.

- Mọi doanh nhân đều phải hiểu rõ về con người. Người nào cần phải thông qua, người nào cần phải nắm lấy, người nào cần phải nhảy qua, người nào còn phải đẩy khỏi đường đi. Đó là một trò chơi. Cornelius Vanderbilt có thể là người giàu nhất quyền lực nhất đất nước, đạt được bất kỳ điều gì mình muốn, nhưng ông ta không biết mình sắp phải đối mặt với điều gì.

- Anh có chơi bài không, anh Rockefeller?
- Không.
- Tiếc thật.
- Anh có thể học được rất nhiều trong các cuộc đọ sức.
- Tôi biết mọi thứ mà tôi cần biết.
- Vậy , tôi đang tìm kiếm một thỏa thuận với một nhà máy lọc dầu. Và có thể là với anh.
- Tôi sẵn sàng ký một hợp đồng độc quyền. 1,65 đô-la một thùng.
- Vậy là chiết khấu hơn một phần ba. Có một vài nhà máy lọc dầu ở Cleveland. Sao tôi phải chấp nhận thỏa thuận đó của anh.
- Bởi vì tôi sẽ lấp đầy các chuyền tàu của ông bằng dầu mỏ. Và nếu ông không chấp nhận thỏa thuận đó Tôi sẽ tìm những chuyến tàu khác.

Rockefeller có thể có được cái giá ông ta mong muốn, nhưng ở phía ngược lại, ông ta chấp nhận cung cấp cho Vanderbilt hơn 60 toa xe lửa dầu mỗi ngày. Có duy nhất một vấn đề là, Rockefeller không có cách nào cung cấp nhiều dầu hỏa như vậy. Năng suất của ông ta chỉ đủ một nửa số đó. Rockefeller đã thỏa thuận khống, nhưng ông ta biết thỏa thuận với Vanderbilt sẽ là cơ hội mà ông ta đang tìm kiếm. Ông ta chỉ cần tìm cách để
sản xuất nhiều dầu hỏa hơn nữa. Đó là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng John D. Rockefeller luôn đánh bại mọi thứ thách trong suốt cuộc đời mình.

Rockefeller lớn lên trong một gia đình nghèo ở Cleveland, nhưng dù đã là một thanh niên, nhưng ông ta vẫn khao khát thứ gì đó nhiều hơn nữa, lớn hơn nữa, và ông ta biết thứ đó ông sẽ không có được. Là một người trẻ, ông ta cho thấy một nét kinh doanh mạnh mẽ, bắt đầu công việc kinh doanh nhỏ của mình bằng việc bán kẹo cho trẻ con trong khu.

Ngay từ khi còn nhỏ, Rockefeller đã giúp đỡ cho gia đình của ông ta, chủ yếu là vì ông ta không thể trông cậy gì vào bố ông ta. Bố của John Rockefeller là một tay lừa đảo. Thỉnh thoảng ông ta lại biến mất vài tháng, bở mặc gia đình không một đồng xu, tự lo lấy cho nhau.

Vì bố của mình bỏ đi, Rockefeller bắt buộc phải bỏ họ và tìm một công việc phụ giúp cho mẹ và đám em. Sự siêng năng và trực giác nhanh nhạy sẽ trở thành những viên gạch xây lên giấc mơ Mỹ.

Ông cố tôi, John D. Rockefeller, là một doanh nhân thiên tài khi ông bắt đầu kinh doanh.  Không chỉ là trong kinh doanh dầu mỏ mà cả các thứ khác. Các bạn biết đấy, ông đã làm việc một cách rất rất chăm chỉ, và đó là đức tính chăm chỉ của gia đình Rockefeller.

Tôi nghĩ rằng các nhà doanh nghiệp, và cả những nhà kinh doanh, chỉ nhìn vào cuộc đời, và nhìn vào những thứ,  đang thay đổi, và có khả năng nhìn những thứ đó và nói, "tôi có thể kinh doanh từ thứ đó".
Rockefeller nhận ra dầu mỏ có tiềm năng thay đổi thế giới. Và sẽ biến ông thành người giàu có.  Nhưng Rockefeller biết việc đào dầu mỏ là một việc đánh bạc không cần thiết. Và từ khi ông ấy không còn tin vào may mắn, ông ấy bắt đầu tìm cách kiếm tiền từ dầu mà không phải mạo hiểm. Ông ấy suy nghĩ một cách có hiệu quả. Và chắc chắn có thứ gì đó ở ông ấy đã nhìn vào quá trình sản xuất và đã thấy sự lãng phí của nó.

Trong lần đầu tiên bạn đào giếng, và nó khô ran. Và sau đó bạn lại đào giếng, và chạm phải giếng dầu phun, vậy là bạn mất một nửa số dầu. Và nó xúc phạm đến tính hiệu quả của ông ấy. Rockefeller tin rằng có cách khác tốt hơn.

- Ngày nay, ai cũng muốn là nhà doanh nghiệp. Họ được nghe những câu chuyện vĩ đại, bạn biết đấy, về Apple.  Nhưng bạn biết không, khi bạn bắt đầu mở công ty, bạn có thể nghĩ tới những khoản thu vào là gì, nó đáng giá bao nhiêu đối với cổ đông, nhưng bạn luôn cần yếu tố kỹ thuật. Bạn cần biết ai đó biết đó về kỹ thuật và xây dựng những thứ đó. Bạn cần những nhà khoa học. Lọc dầu biến dầu thô ở dưới lòng đất thành dầu hỏa, thức đốt sạch có thể dùng để thắp sáng.

- Dầu đun nóng ở nhiệt độ 350 độ, dầu hỏa bắt đầu bốc hơi. Sau đó nó được làm lạnh, anh sẽ có thứ sản phẩm tinh khiết và ổn định.
- Sản xuất một ga-lông tốn bao nhiêu?
- 50 tới 60 xu. Tôi không biết.

Nhận thức của Rockefeller đã đặt ông ta tiến lên một bước so với các đối thủ khác. Ông ta tin rằng trong khi các con bạc đi đào dầu mỏ, người kinh doanh sẽ lọc nó.

- Bất kỳ ai kiểm soát việc lọc dầu có thể nắm được toàn bộ ngành công nghiệp.

Ở tuổi 24, Rockefeller đầu tư toàn bộ những gì mình có: khoảng 4 ngàn đô-la vào việc xây nhà máy lọc dầu đầu tiên.

Nhưng ông ấy sớm đấu tranh với việc tìm chỗ đứng trong ngành công nghiệp. Mọi việc thay đổi khi người đàn ông quyền lực nhất đất nước mời gọi. Thỏa thuận với Vanderbilt cho phép ông vận chuyển với giá rẻ và cơ hội đưa hàng hóa tới mọi miền nước Mỹ.

Nhưng ông đã hứa khống, chấp nhận cung cấp 60 thùng dầu  một ngày, trong khi khả năng chỉ đáp ứng được một nửa. Và khi bạn đã thỏa thuận với người đàn ông quyền lực nhất nước mỹ, thất bại không có trong lựa chọn.

- Bạn phải thông mình, bạn phải có tầm nhìn, bạn phải có tất cả những thứ khác, nhưng hầu hết những người thành đạt  là những người có ý tưởng đúng những không bao giờ chạy chốn hay từ bỏ. Người thật sự thành đạt trong cuộc sống là nười không bao giờ chạy chốn.

Rockefeller cần phải nhanh chóng mở rộng công ty của mình, và để làm được điều đó,ông ta cần nhà đầu tư.  Vấn đề là, dầu hỏa đang mang phải tiếng xấu. Những câu chuyện về nhiên liệu phát nổ và đốt cháy nhà luôn có mặt trên trang nhất các báo xuyên xuốt đất nước, khiến cho những nhà đầu tư tiềm năng hoài nghi. Do nhu cầu tăng cao, nhiều nhà máy lọc dầu bán ra thị trường loại dầu hỏa nguy hiểm rất dễ bay hơi.

Rockefeller nhìn nhận vấn đề đó như là một cơ hội. Ông nhận ra rằng cần phải làm nỗi sợ của người dân lắng xuống và cung cấp cho họ một sản phẩm mà họ có thể tin tưởng.

Nhà máy lọc dầu. Nhà kho. Việc đóng thùng. Và vận chuyển thuận tiện.

- Tại sao lại đặt cái tên đó.
- Vởi vì Standard Oil sẽ là công ty duy nhất trong ngành công nghiệp này đảm bảo một chất lượng đồng đều cho dâu hỏa.

Rockefeller, và những người đó, họ là những nhà bán hàng vĩ đại. Và tới cuối ngày, họ là những nhà bán hàng  kiếm ra tiền. Well, bạn nhất định có thể hiểu làm sao Rockefeller đặt tên cho công ty của ông là Standard Oil.

Một khát vọng tốt, một cái tên có hệ thống. Ông ấy đã tạo nên một tiêu chuẩn, và nó đã có tác dụng. Rockefeller's Standard Oil xoa dịu nỗi sợ và ngay lập tức trở thành sản phẩm được săn đón trên toàn quốc, mang lại hết nhà đầu tư này tới nhà đầu tư khác.

Nước Mỹ mở rộng nhanh chóng mặt. Đường sắt của Cornelius Vanderbilt kết nối mọi miền đất nước và thương mại bây giờ diễn ra nhanh chóng hơn bao giờ hết. Nhưng nỗi ám ảnh mới của nước Mỹ là ánh sáng - ánh sáng an toàn và sạch. Thứ đó được cung cấp
bởi John D. Rockefeller.  Dầu lửa đang thay đổi thế giới. Và những nhà lọc dầu Ohio đang dẫn đầu xứ mạng đó. Những người khổng lồ ngày đó đã cách mạng việc kinh doanh ở nước Mỹ. Chúng ta nhanh chóng thống trị nền kinh tế thế giới bởi vì chúng ta có thể làm ra hàng hóa, chúng ta có thể tạo ra hàng hóa, chúng ta có thể xây dựng hàng hóa, và chúng ta có quyền lực của hàng hóa.

John Rockefeller's Standard Oil  bây giờ đã trở thành nhà sản xuất dầu hỏa lớn nhất quốc gia. Và thỏa thuận độc quyền của ông ta với Vanderbilt cho phép ông ta vận chuyển hàng hóa của ông ta từ nhà máy tới mọi miền đất nước với mức giá rẻ bất ngờ. Nhưng đối với Rockefeller đó vẫn là chưa đủ. Ông ta sản xuất nhiều hơn cả thỏa thuận với Vanderbilt.

Từ lúc không thể lấp đầy các chuyến tàu của Vanderbilt,  bây giờ ông ta có nhiều dầu hơn khả năng vận chuyển của Đô đốc, và đối thủ lớn nhất của Vanderbilt biết điều đó.

Tom Scott là chủ tịch có một trong những hãng xe lửa lớn nhất quốc gia. Ông ta muốn vị trí của Vanderbilt ngôi vương của ngành đướng sắt, và ông ta biết thỏa thuận với Rockefeller chính là chìa khóa của vấn đề. Scott tới Cleveland với người học trò của mình, một người trẻ dám nghĩ dám làm mang tên Andrew Carnegie. Là một trung úy đáng tin cậy nhất của Scott, Carnegie đã giúp ông trong phi vụ này.

- Cái tôi muốn đề xuất là một liên minh giữa dầu lửa và đường sắt.
- Hãy cho tôi một con số.
- Standard Oil sẽ được hạ giá 40% mỗi thùng dầu được vận chuyển. Chúng tôi sẽ chuyển các giấy tờ tới vào sáng mai.
- Không. Hợp đồng miệng là được rồi.

Rockefeller nhận được một thỏa thuận tốt hơn từ Scott so với thỏa thuận từng đạt được với Vanderbilt. Đô đốc đã mất vị thế cạnh tranh của mình. Với thất bại của Vanderbilt. Rockefeller đã rất khéo léo đẩy 2 công ty đường sắt chống lại nhau. Dầu lửa là thứ mà các công ty đường sắt không thể để mất, vậy nên họ chiến đấu kịch liệt để giành quyền vận chuyển. Với ngành đường sắt ở trong túi mình Rockefeller có thể cung cấp cho mọi nhà trên toàn quốc dầu hỏa của Standard Oil, và với lợi nhuận thu được Rockefeller bắt đầu mua lại các đối thủ.

Chúng ta cần đứng chung lại với nhau.
Tôi sẽ đề nghị các ông một lối thoát, giúp các ông có thể ngẩng cao đầu. Cơ hội để bán tài sản cho Standard Oil sẽ là món quà của chúa dành cho các ông. Nếu các ông nhận cổ phiếu của Standard Oil, các ông và những người các ông yêu quý sẽ không bao giờ biết tới mong muốn. Mục đích của ông ấy rất đơn giản: ông ấy muốn sở hữu toàn bộ nhà máy lọc dầu trên toàn quốc.

Đó là một khái niệm mà từ trước tới giờ vẫn là không tưởng. Ngày này, chúng ta biết tới nó với cái tên "độc quyền". Nhưng Rockefeller không chỉ muốn mở rộng công ty, ông ta còn tìm kiếm mức lợi nhuận lớn nhất bởi những phương pháp cần thiết.

- Chúng ta đã có thêm nhà máy lọc dầu. Thêm một cái nữa gia nhập.
- Anh có cần tôi để mắt tới nó không?
- Không. Tôi muốn anh đóng cửa nó.

Việc tạo ra các công ty độc quyền, nghiền nát đối thủ một phần trong tôi nói rằng ông ta đã làm vậy bởi vì nó ở đó để được hoàn thành, và ông ta có thể làm việc đó tốt hơn bất kỳ ai khác và ông ta kiếm cả một gia tài từ nó.

Thời gian trôi qua ông ta đã hoàn thành việc độc quyền, Rockefeller kiểm soát 90% lượng dầu lửa cung cấp cho toàn bộ Bắc Mỹ. Công ty của ông ta, Standard Oil, là công ty độc quyền đầu tiên của quốc gia. Ở tuổi 33, anh chàng dầu lửa Ohio giờ đã trở thành người quyền lực nhất đất nước. Đô đốc đã tạo ra một con quái vật.

Ông ta nhận ra rằng cách duy nhất để đánh lại Rockefeller là các công ty đường sắt bắt đầu bắt tay với nhau. Ông ta tạo nên một liên minh không mong muốn với đối thủ lớn nhất của mình, Tom Scott, và cùng nhau, họ đồng ý tăng giá tất cả thỏa thuận với Rockefeller.

Với Rockefeller, bước đi đó không khác gì một lời tuyên chiến.

Nước Mỹ nổi lên như một quốc gia hùng mạnh nhất trái đất. Đất nước đông đúc các tuyến đường sắt và đèn dầu có ở hầu hết các gia đình. Cuộc cách mạng đó được dẫn dắt bởi 2 người đàn ông với mong muốn tạo nên một thế giới mà ít người có thể tượng tượng thấy.

"Đô đốc" Cornelius Vanderbilt và John D. Rockefeller đã dấy lên công cuộc hiện đại hóa đất nước. Nhưng những người đồng đội trước đây đã không còn chung mục đích. Vanderbilt đã thiết lập một liên minh không mong muốn với Tom Scott, với mục đích ép khách hàng lớn nhất của họ phải trả giá cao hơn. John Rockefeller coi hành động của họ như một lời tuyên chiến, và ông ta sẽ không chịu khuất phục mà không chiến đấu. John Rockefeller có sự tàn nhẫn mà đôi khi tới từ niềm tin hoàn toàn rằng những việc ông ta làm là đúng, và không có sai, cảm hứng thần thánh, và những người đối lập với ông ta  đã không thật sự tương xứng với quan điểm của họ, bởi vì quan điểm của họ là không đúng. Hầu hết họ nghĩ  họ chuyển sang phía nhận ân sủng từ chúa. Well, nếu bạn chuyển sang phía cầu xin ân sủng của chúa, sau đó mong đợi không thương tiếc. Rockefeller quyết tâm tìm ra  cách khác để vận chuyển dầu. Ông biết là nếu không tìm ra, liên minh đường sắt sẽ thắng.

Giải pháp của Rockefeller một lần nữa tới từ nhưng nơi không được trông đợi.
- Vậy chúng ta có thể tăng sản lượng dầu hỏa, nhưng sau đó chúng ta sẽ phải nhận chất thải dễ bay hơi nhiều hơn. Chúng ta có thể đốt một phần chúng dùng thay nhiên liệu của nhà máy, nhưng đặc tính dễ cháy của chúng khiến chúng ta gặp vấn đề lưu giữ. Khi chúng ta đạt nhiệt độ cao hơn chúng ta có thể tạo ra dầu bôi trơn. Chúng ta cần sắp xếp lại nhà máy. 

Dầu hỏa trong nhà máy lọc dầu được di chuyển bằng các đường ống lớn, và Rockefeller nhận ra rằng nếu những đường ống đó có thể vận chuyển dầu với khoảng cách ngắn, chúng cũng có thể vận chuyển ở khoảng cách xa hơn. Nếu Rockefeller có thể xây dựng hệ thống đường ống đủ lớn, ông có thể cắt bỏ hệ thống đường sắt ra khỏi công việc buôn bán của mình, dễ dàng. Hệ thông đường ông yêu cầu đầu tư rất lớn, và rất mạo hiểm. Nhưng nếu thành công, Rockefeller sẽ có khả năng làm được điều mà ông thích nhất, là chiến thắng.

- Nó tới rất sớm trong cuộc đời của một doanh nhân nơi mà bạn nhận ra bạn sẵn sàng làm những việc mà người khác không dám làm trong thế giới kinh doanh. Mọi người đều có ý tưởng, và mọi người đều có tham vọng, nhưng hầu hết mọi người không sẵn sàng vượt qua ranh giới, và tôi nghĩ với một doanh nhân thì thành công, là bản năng. Bất kì chỗ nào có sự thay đổi, bất kỳ chỗ nào không chắc chắn, đó là cơ hội.

Các công nhân của Rockefeller làm việc nhiều giờ, nổ mìn qua những vùng nông thôn, và đặt hơn 1,5 dặm đường ống mỗi ngày. Kinh doanh, xét một cách toàn diện là hiểu được sân chơi của mình. Biết được ai đang ở trên đó, điểm mạnh của họ là gì, điểm yếu là gì, và làm thế nào để chiếu tướng, để treo cổ họ, và đóng đinh họ. Vậy nên chúng ta luôn đang ở trong một trò chơi đối kháng. Bạn đang tìm kiếm một giải pháp. Bạn đang tìm kiếm một bước nhảy cóc để vượt qua đối thủ. Bạn không bao giờ được tự mãn. Bạn đang hơi hoang tưởng về những gì mình đang làm. Đó là tất cả những gì về trò chơi. Cuối cùng hệ thống đường ống cũng hoàn thành, nó dài hơn 4000 dặm, chạy thẳng từ Ohio tới Pennsylvania, và kết nối hàng ngàn giếng dầu hấp dẫn nhất thế giới tới thẳng nhà máy của Rockefeller. John Rockefeller cuối cùng đã tìm ra cách loại đường sắt ra khỏi công việc kinh doanh dầu lửa, và trong quá trình đó, ông đã cách mạng cách vận chuyển dầu mỏ mãi mãi. Sau 25 năm, ngành đường sắt là ngành công nghiệp lớn nhất quốc gia, xương sống của nền kinh tế Hoa Kỳ. Không ai có dũng khí hạ bệ nó, cho tới bây giờ.

Rockefeller biết nếu không có dầu của mình, đường sắt sẽ gặp vấn đề với sự sống còn. Đây là đòn đánh cực mạnh vào nền công nghiệp và đối với tất cả đó là đòn bẩy, Rockefeller đã đẩy Vanderbilt và ngành đường sắt về đúng chỗ mà ông muốn. Liên Bang Hoa Kỳ đang thay đổi theo cách chưa từng có. Chỉ trong một thập kỷ, đất nước đã trở thành một trong những nước phát triển nhất trái đất, và bóng tối không còn có nghĩa là kết thúc một ngày nữa.

Vanderbilt và đối thủ đang chịu áp lực tìm kiếm hành khách và hàng hóa lấp đầy các toa tàu, chạy trên các tuyến đường săt của họ. Vào những năm 1870, đất nước cần kết nối bởi đường sắt và vấn đề là mọi người nghĩ rằng họ có thể kiếm lợi từ đầu tư vào đường sắt và họ bắt đầu sở hữu các tuyến đường sắt. Và chuyện sau đó chúng ta đã từng được chứng kiến nhiều lần, đó là một bong bóng khổng lồ. Dầu lửa của John D. Rockefeller' chiếm tới 40% số lượng hàng hóa đường sắt vận chuyển. Nhưng khi Vanderbilt bắt tay với đối thủ lớn nhất để tăng giá cước, Rockefeller đã coi đó là dấu hiệu của chiến tranh.  Ông ta xây dựng các tuyền đường ống để đáp trả, và bắt đầu tự vận chuyển. Và khi đường sắt phát triển tới mức bão hòa, mất hàng hóa có nghĩa là mất tiền. Cố phiếu giảm mạnh như nỗi sợ của các nhà đầu tư.

Khi giá các cổ phiếu không còn trong kiểm soát, và những người thông minh quyết định: "Wow, cái đống này là bong bóng, tôi muốn thoát ra", sau đó bạn sẽ sụp đổ rất nhanh chóng. Trong lúc hoảng loạn lan tràn, 360 công ty đường sắt - khoảng 1/3 số công ty trên cả nước - bị phá sản. Bất kỳ cuộc khủng hoàng kiểu bong bóng, dù là cuộc khủng hoảng 2008, hay 1873 đều có cùng một gốc rễ. Đó là sự không lường trước được. Vậy nên điều kiện cần thiết đối với 1 cuộc khủng hoảng là không ai mong đợi. Vụ sụp đổ kinh hoàng nhất của nước Mỹ trong lịch sử non trẻ của mình. Không chắc có cách nào ngăn chặn hoàn toàn cuộc sụp đổ, thị trường chứng khoán sụp đổ và đóng cửa trong mười ngày liền. Cuộc hoảng loạn năm 1873 lần đầu tiên gây nên sự trì trệ trên toàn quốc gia và không ai biết được phải làm gì với nó.Lần dầu tiên, một lượng công nhân lrất lớn mất việc. Công nhân bị sa thải, nhưng các ông chủ, họ vẫn sống theo phong cách mà họ quen thuộc. Nhưng không ai đổ bất kỳ giọt nước mắt nào cho John D. Rockefeller. Mọi người giữ những giọt nước mắt đó khóc cho chính mình khi họ phát hiện ra chính họ đang mất việc,  bị đuổi khỏi nhà, không lương thực, không hy vọng.

Trong khi những công ty lớn nhất quốc gia đang ngắc ngoải, Rockefeller nhận thấy cơ hội, niềm tin của ông vào chọn lọc tự nhiên. Trong khi những đối thủ gục ngã, Rockefeller thu nạp họ, mua các công ty dầu mỏ phá sản chẳng cần lý do. Tôi nhận thấy tôi làm tốt hơn khi thị trường trở nên xấu đi. Tôi mua nhiều thứ khi thị trường xấu. Và bạn không thể làm điều đó khi kinh tế đang tốt đẹp. Bạn không thể mua nó. Hoặc là bạn sẽ mua nó rất đắt hoặc là bạn không thể mua toàn bộ nó. Vậy nên có rất nhiều cơ hội, tôi nhận thấy khi thị trường xấu. 

Cơn trì trệ cũng qua đi,  Rockefeller đã tạo lên một đế chế các công ty lớn nhất Hoa Kỳ. Ông ta chơi trò chơi công nghiệp, và ông ta đơn giản là chơi giỏi hơn bất kỳ ai khác. Ông ta coi thị trường công nghiệp như là nơi chọn lọc tự nhiên, và ông ta mạnh hơn bất kỳ ai khác, nên ông ta sống sót. Không chỉ như vậy, ông ta còn xứng đáng sống sót, còn họ thì không. Trong khi Rockefeller mở rộng công ty của mình, kẻ địch của ông ta trong ngành đường sắt đang mắc kẹt trong việc sống sót.

Sau đó, trong lúc đỉnh cao của sự trì trệ, vua của ngành đường sắt Hoa Kỳ, Cornelius Vanderbilt,  mất ở tuổi 82. Vanderbilt để lại đế chế của mình, đáng giá 100 triệu đô-la, cho con trai, William. Rockefeller biết rằng nếu không có Vanderbilt, ông ta không thể nào xây dựng được đế chế của mình. Nhưng các đối thủ còn lại của Rockefeller từ chối đầu hàng. Tom Scott, và học trò của mình Andrew Carnegie, đang xoay xở để sống sót.

Khi các đường ống của Rockefeller không được mở rộng tới Pittsburgh, ông ta bắt buộc phải tiếp tục sử dụng tàu hỏa của họ.  Nhưng Scott biết rằng nếu ông và Carnegie không kinh doanh đa dạng, họ sẽ không thể sống sót. Scott nghĩ ra một kế hoạch táo bạo để mở rộng đế chế của mình. Một kế hoạch mà chắc chắn thu được chú ý của Rockefeller. Ông ta thâm nhập vào kinh doanh dầu mỏ bằng cách xây dựng các tuyến đường ống của riêng mình. Nhưng điều mà John Rockefeller ghét hơn bất kỳ thứ gì khác, đó là cạnh tranh. Tom Scott đang khai chiến.
- Tôi đang rất hòa nhã với ông ở Pennsylvania. Tôi đã trao cho ông vài phi vụ kinh doanh, phải không? Và giờ, tôi phát hiện ra ông đang lấn sân sang chỗ tôi. Và như vậy là ăn cắp, bạn của tội ạ.
- Chúng tôi hiểu cảm giác của anh, anh Rockefeller.
- 2/3 số dầu mỏ các ông vận chuyển tới từ tôi. Nếu các ông không rút lui, tôi sẽ chọn công ty đường sắt khác.
- Theo như tôi được biết, thì không còn công ty đường sắt nào khác có tuyến đường từ Pittsburgh tới New York.

Nước Mỹ lơn mạnh sau Nội chiến là nhờ đường sắt kết nối đất nước, và dầu lửa để thắp sáng. Không ai đầu tư cho sự tăng trưởng nhiều hơn John D. Rockefeller, người mà bây giờ đã kiểm soát 90% thì trường dầu mỏ Hoa Kỳ. Với cái chết của Cornelius Vanderbilt, chỉ còn người duy nhất cản trở con đường Rockefeller kiểm soát toàn bộ ngành dầu mỏ, và đó là Tom Scott. Có một sự ngưỡng mộ lẫn nhau giữa các nhà đầu tư, nhưng sự ngưỡng mộ đó đi kèm với sự ngờ vực sâu sắc. Các nhà đầu tư lớn ngày nay nhìn nhau rất thận trọng. Rockefeller coi Tom Scott, của công ty đường sắt Penn Railroad, như là một đối thủ. Các chuyến tàu của Tom Scott vận chuyển giàu từ nhà máy của Rockefeller ở Pittsburgh, nơi mà các đường ống của Standard Oil không vươn tới được. Với tất cả những đòn bẩy, Scott tin rằng ông có đủ đạn dược để tấn công Rockefeller. Nhưng Rockefeller không phải người chạy trốn khỏi cuộc chiến.
- Tôi không muốn bất kỳ một giọt dầu nào của chúng ta được chuyển tới Pennsylvania.
- Nhưng còn nhà máy của chúng ta ở Pittsburgh?
- Đóng cửa nó.

Đóng cửa nhà máy sẽ tốn của Standard Oil cả một gia tài về doanh thu, nhưng với Rockefeller, tiêu diệt đối thủ còn quan trọng hơn bất kỳ điều gì khác. Không có dầu của Rockefeller, Scott mất gần một nửa doanh thu, khiến ông phải sa thải 10 ngàn lao động, và quyết liệt cắt giảm tiền lương. Những người công nhân đó xuống đường phản đối. Và khi bóng tối bao trùm Pittsburgh, bạo lực lên ngôi. Lửa bốc cháy ở sân ga của Tom Scott. Trước khi trời sáng, hơn 39 tòa nhà và 1 ngàn 2 trăm toa tàu bị phá hủy. Công ty của Tom Scott nằm trong đống đổ nát. Đó là cách chủ nghĩa tư bản làm việc. Đường sắt từng là nhà cung cấp vận tải lớn nhất cho công nghiệp dầu mỏ, và tự nhiên các công ty đường sắt không cưỡng lại được  Họ đào trên đôi giầy cao gót của họ bất cứ khi nào có thể. Cuối cùng họ đánh mất tất cả.

John D. Rockefeller đã thay thế Cornelius Vanderbilt trở thành người giàu nhất nước Mỹ. Tài sản ròng của ông là hơn 150 triệu đô-la tương đương 225 tỉ ngày này. Thật sự là đáng kinh ngạc rằng một cá nhân có thể cung cấp tới 98 phần trăm lượng dầu hỏa và cuối cùng là tất cả các sản phẩm từ dầu trên toàn thế giới. Ông ấy là một thiên tài kinh doanh. Nhưng tất cả các người  khổng lồ đều có mục tiêu. Và giờ Rockefeller chuẩn bị đối mặt với thử thách lớn nhất của ông.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét