Đọc "Chuyện nghề của Thủy" và những điều còn đọng lại.

Nói đến Trần Văn Thủy thì ai cũng sẽ nghĩ đến 02 bộ phim tài liệu đã làm nên tên tuổi của ông, đó là "Hà Nội trong mắt ai" và "Chuyện tử tế". Tớ còn nhớ lần đầu tiên được nghe đến bộ phim “Hà Nội trong mắt ai” là hồi còn học cấp 1-2 Tây Sơn, cô giáo chủ nhiệm xem phim ở đâu về kể rất hào hứng trong lớp. Nhớ nhất là mấy chi tiết mà cô giáo kể là cảnh quay hỏi thăm người dân ở phố có biết ông ấy là ai không? Rồi chuyện Ngân hàng Nhà nước với Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân….Mãi cho đến 04 hay 05 năm gần đây tớ mới xem phim “Hà Nội trong mắt ai” và “Chuyện tử tế” của ông. Và có một điều chắc chắn là tớ lại được đọc cái tập “Nếu đi hết biển” trước cả khi xem 02 bộ phim trên và sau khi đọc bài trả lời phỏng vấn của ông trên tờ SGTT thì tớ đã lùng bằng được bộ phim “Chuyện Người Man di Hiện đại” để xem….

Dẫn nhập loằng ngoằng thế để nói rằng cá nhân tớ cũng rất thích anh Thủy. Sau khi đọc bài giới thiệu sách "Chuyện nghề của Thủy" trên tờ SGTT thì tớ cũng lập tức lùng cuốn sách để đọc để tìm hiểu thêm về nghề và cái tài của ông. Tuy nhiên, mặc dù cuốn sách đọc khá trôi nhưng đọc xong rồi thì cũng có 2, 3 phần thất vọng. Thất vọng thứ nhất là “chuyện nghề” của ông được đề cập hơi ít mà nặng phần tả về không gian cuộc sống của ông thời những năm 80. Mặc dù được rào đón là sẽ không phải là cuốn hồi ký nhưng thực tế thì nó là chính là một dạng hồi ký nửa vời bởi có đến ½ số trang sách là dùng để kể việc kể chuyện khó khăn, vất vả khi phát hành 02 bộ phim tài liệu “Hà Nội trong mắt ai” và “Chuyện tử tế”…; Thất vọng thứ 2 là sự hỗ trợ, giúp đỡ của các đồng nghiệp của ông đã không được nêu lên một cách đầy đủ. Theo hiểu biết của tớ thì nghề điện ảnh là dấu ấn cá nhân nhưng công sức là của cả một tập thể vì vậy chuyện của những người phụ trách âm thanh, ánh sáng, quay phim, dựng phim, biên tập….trong các bộ phim tài liệu của ông Thủy cũng là rất quan trọng đối với người làm nghề nhưng chỉ được nêu vẻn vẹn đâu chừng có hơn chục trang trong tổng số gần 500 trang sách; Thất vọng thứ 3 là việc đưa các bài viết, bài phỏng vấn anh Thủy đã đăng trên các báo trong thời gian qua vào trong cuốn sách. Nếu thực sự cần thiết chỉ nên ghi tiêu đề, ngày đăng, tên cơ quan báo đăng đối với các bài viết vẫn lưu trên mạng hoặc cùng lắm là đưa vào phần phụ lục chứ không nên để thành nội dung của cuốn sách.…

Thực ra ý định ban đầu khi viết cái note này chỉ nhằm để lưu lại cái list phim tài liệu mà ông Thủy đã thực hiện (dựa trên những gì được kể trong cuốn sách) thế mà cuối cùng lại thành ra tóm tắt cuốn sách. Cái list ấy đây:

1./ Những người dân quê tôi (Giải vàng LHP Leipzig 1970)

2./ Nơi chúng tôi đã sống (phim Tốt nghiệp - làm tại Liên Xô năm 1977)

3./ Phản Bội (Giải đạo diễn xuất sắc trong LHP quốc gia 1980)

4./ Hà Nội trong mắt ai (1982)

5./ Chuyện Tử Tế (Giải Bồ Câu Bạc LHP Leipzig 1988)

6./ Thầy mù xem voi (02 tập: tập 1: Chuyện vặt xứ người; tập 2: Chuyện đồng bào - Phim được làm từ năm 1988 đến 1990)

7./ Một cõi tâm linh (1992 - tên tiếng Anh là "A Spiritual Word làm cùng với Channel 4 của Anh)

8./ Có một làng quê (1992 - tên tiếng Anh là There is a Village - làm cùng với NHK Nhật Bản)

9./ Chuyện từ góc công viên (Giải vàng LHP Hội Điện ản 1996)

10./ Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai (Giải Hạc vàng LHP Châu Á Thái Bình Dương 1999)

11./ Người Man di hiện đại (Phim được làm từ 2006 đến 2007 về Nguyễn Văn Vĩnh)