Thứ Tư, 30 tháng 12, 2009

Thúy Nga PBN vs showbiz Việt

Trước tiên phải nói ngay là tớ chưa xem cái Thúy Nga Paris By Night (PBN) mới nhất (hình như là số 98 mang tên Fly with us to Las Vegas).

Mới hôm rồi được đứa bạn tặng cho 01 cái đĩa DVD của Việt Nam mang tên "Việt Nam ca hát: Mẹ, Tôi và Em" - The Best of Huynh Phuc Dien. Xem xong cái đĩa này mới nảy ra cái ý định so sánh với chương trình mà Thúy Nga PBN dàn dựng và in sang DVD. Huỳnh Phúc Điền khi còn sống và cả cho đến nay vẫn được giới nghệ sỹ trong làng showbiz Việt coi là đạo diễn dàn dựng các show ca nhạc tốt nhất ở Việt Nam. Chương trình "Mẹ, Em và Tôi" của Huỳnh Phúc Điền đã quy tụ một dàn sao sáng những ca sỹ ở cả hai miền Nam Bắc, nào Cẩm Vân, Hồng Nhung, Thanh Lam, Mỹ Linh, Ngọc Anh cho đến Mỹ Tâm, Hồng Ngọc, Thanh Thảo, Hồ Ngọc Hà, Hiền Thục...Được coi là một chương trình ca nhạc của những DIVA Việt Nam. Ấy thế nhưng mà xem thì thấy đạo diễn chương trình "gò" nhiều quá, quá nặng nề khi chạy theo cái khuôn chủ đề "Mẹ, Em và Tôi" để rồi bày ra những màn trình diễn khó hiểu. Đã bị gò theo khuôn chủ đề của chương trình rồi nhưng thế chưa phải là hết, mỗi bài hát lại bị "gò" thêm một lần nữa với cách minh họa rất thô như kiểu: Cẩm Ly hát bài "Mẹ tôi" thì y như rằng là người mẹ tần tảo, ngóng chờ con như lời bài hát...Bố cục sân khấu và ánh sáng cho chương trình cứ tối mù tối mịt, nhiều lúc chả rõ mặt ca sỹ. Túm lại là chán toàn tập bởi hỏng mất phần nhìn, tàm tạm phần nghe, đau đầu phần ý tưởng...không mang lại cho tớ sự giải trí đúng nghĩa đen của nó.

Với Thúy Nga PBN thì khác. Thúy Nga có lợi thế khá nhiều trong phần đạo diễn sân khấu và ánh sáng bởi đội ngũ chuyên nghiệp và nhà hát hiện đại hỗ trợ gần như tuyệt đối mọi ý tưởng sáng tạo. Dàn ca sỹ của Thúy Nga dù có già nhưng cũng được bổ sung một phần với lớp trẻ Việt kiều và một vài ca sỹ trong nước bay sang. Hòa âm, phối khí và múa phụ họa của Thúy Nga thì thôi rồi, kính thưa các anh chị trong vũ đoàn ABC hay Hoàng Thông cứ gọi là xách dép chạy dài dài. Ấy nhưng có một điểm yếu chết người của Thúy Nga là họ đang mất dần đi lớp khán giả của mình mà không có sự thay thế hay bù đắp. Nói cho chính xác thì thực ra lớp khán giả xem Thúy Nga bây giờ lại chủ yếu là lớp khán giả trong nước xem qua DVD lậu (như tớ chẳng hạn). Tại sao vậy? Câu trả lời rất đơn giản: Năm 1975, vài trăm ngàn người Việt di tản qua Mỹ, Pháp, Canada. Đây là thế hệ thứ nhất của khán giả Thúy Nga (và Asia, Làng Văn...); 15 năm sau, những đứa trẻ ra đời trên đất Mỹ hay sang Mỹ (năm 1975) vào cái tuổi lên 5 lên 7 đã bắt đầu trưởng thành để trở thành thế hệ khán giả thứ hai của showbiz Việt tại Hải ngoại trong đó có Thúy Nga; 35 năm sau, vẫn còn đó những lớp thế hệ khán giả cũ của Thúy Nga nhưng những đứa trẻ Việt Nam sinh ra và lớn lên tại Hải ngoai giờ đây đã bắt đầu ít quan tâm đến showbiz Việt, họ hòa nhập thẳng với showbiz của thế giới nơi chúng sinh ra và lớn lên. Lớp trẻ này dần dần mất gốc Việt dù dòng máu họ mang trong người vẫn là Việt Nam. Suy nghĩ của họ trở nên gần với dân bản địa hơn, ngôn ngữ bản địa được sử dụng như là ngôn ngữ mẹ đẻ chứ không phải là tiếng Việt. Theo tớ, đây chính là lý do Thúy Nga FBN nói riêng và showbiz hải ngoại nói chung mất dần khán giả mà không có cách nào cứu gỡ. Lôi kéo ca sỹ Việt Nam sang hay bắt chước các show của nước ngoài như Celebrity Dancing cũng chỉ như là sự vớt vát mà thôi. Các ca sỹ Hải ngoại dần dần xin về nước, một công đôi việc vừa về thăm VN vừa tranh thủ chạy show hốt bạc. Thị trường VN mới thực sự là đất để các ca sỹ hải ngoại hốt bạc bởi khán giả trong nước đã được PR từ rất lâu thông qua hệ thống đĩa DVD lậu các chương trình của Thúy Nga. Thúy Nga PBN sống bằng gì? Họ sống bằng tiền bán vé, tiền bán DVD, CD và một phần hệ thống quảng cáo trên các sản phẩm của mình. Nhưng giờ đây họ sẽ phải suy nghĩ lại về điều đó vì thị trường ngày càng hẹp, lại bị cạnh tranh bởi các sản phẩm ở trong nước đưa sang. Trong khi đó, các sản phẩm của Thúy Nga không thể bán ở VN một cách chính thống mà chủ yếu là thông qua hệ thống làm lậu băng đĩa ở Huỳnh Thúc Kháng. Mà với hệ thống băng đĩa lậu này, chắc chắn rằng Thúy Nga PBN chẳng thể thu được lấy một đồng bạc cắc. Không có lời giải cho những bài toán trên thì việc phá sản Trung tâm Thúy Nga sẽ chỉ là vấn đề sớm hay muộn mà thôi.

Tuy nhiên, có thể khẳng định rằng, kể cả khi những Trung tâm Băng nhạc Hải ngoại như Thúy Nga bị phá sản thì cũng chẳng có gì chắc chắn là showbiz tại Việt Nam sẽ khá hơn, người Việt Nam sẽ được hưởng những chương trình ca nhạc có chất lượng hơn. Câu trả lời cho vấn đề này lại nằm ở một chỗ khác.

Thứ Ba, 29 tháng 12, 2009

Chuyện vợ hai

Cả ngày hôm nay bỏ việc cơ quan đi giải quyết vụ "chạy thuế" và đăng ký xe. Nói là "chạy thuế" nhưng dùng đúng từ ngữ của nó là nộp "lệ phí trước bạ" cho cái xe ô tô mới mua. Không nộp sớm thì sang ngày 01/01/2010 sẽ bị tăng lên 10% thay vì là 5% hay đơn giản hơn với cái xe ô tô của mình thì nếu nộp sau ngày 31/12/2009 sẽ mất đứt 19 tr.

Ban đầu khi có ý định mua xe đã bụng bảo dạ là mua Getz. Sau khi sang "sâu" coi thì vợ cả thấy i10 của Huyndai đẹp hơn, rẻ hơn nên lại quay sang ý định i10. Lượn lờ khắp website và "sâu" để so giá. Có con i10 nghe đến là rẻ hơn con ở "sâu" mà mình coi đến 20-30 tr nhưng lúc tới nơi coi thì đếch có trợ lực tay lái. Thời buổi này mà không có trợ lực tay lái thì tay to nhanh lắm. Thôi, em kiếu. Rồi, quyết định đặt tiền mua i10. Bực mình với bọn "sâu", đặt mua xe từ tháng 10, nó hẹn tháng 11 lấy xe nhưng sang đến tháng 11 thì nó bảo xe anh đặt chưa về được và chưa biết bao giờ mới về. Thôi anh lấy xe khác đi. Thì biết làm sao bây giờ, lại quay lại với lựa chọn ban đầu là em Getz. Tất nhiên là phải tranh thủ mắng bọn sâu một trận. Nhờ anh em bạn bè kiếm số đt của mấy anh TGĐ và Phó TGĐ Huyndai Thành Công để kiểm tra cho chắc chắn là không có xe (phòng trường hợp sâu nó bán đứng mình vì biết đâu có thằng khác trả cao hơn chút nó lấy xe của mình đem bán?). Lấy Getz thì rõ rồi, nhưng mà cần phải down giá. Nếu mà tớ mua Getz từ tháng 1o thì tớ đã có xe rồi, giờ mất 01 tháng chờ đợi mà cuối cùng tớ vẫn phải lấy xe với giá như vậy là không ổn. Sâu bớt cho 5 tr, cò kè thêm tí nữa bớt tiếp 3tr. Một bác Huyndai Thành Công gọi vào, thế là bớt thêm được 2 tr nữa, tổng cộng được giảm giá 10 tr so với giá ban đầu. Hôm qua, cầm giấy tờ Hải quan của xe mà bọn sâu nó đưa mới biết, giá bọn nó mua của Huyndai Thành Công là 373 tr, bán cho kháchvới giá 393,5 tr, bán cho mình giá 383 là vẫn còn lời được 10 tr :)

Thiệt hại nhất có lẽ là ông bà nội. Vì thấy kêu gào các cháu đi nắng về mưa cần phải mua xe nên cho tiền mua. Ban đầu thì xin có 200 tr, sau một hồi ngắm nghía thì 200tr chả mua được con nào mới, lại xin lên 300tr. Cuối cùng chốt giá thành 400tr :)

Phải công nhận là bây giờ kính thưa các loại thủ tục hành chính đã rất nhanh chứ không đến nỗi "hành là chính" như báo chí vẫn kêu ca. Nộp lệ phí trước bạ mất khoảng 1h30 phút tại Chi cục thuế Quận. Lên Phòng CSGT nộp hồ sơ, cà số khung số máy cho đến lúc cầm biển số chỉ khoảng 1 tiếng. Chiều chạy qua đăng kiểm Bình Triệu mất khoảng 1 tiếng nữa. Vậy là tạm ổn, có biển số, có đăng kiểm chạy vi vu. Một tuần sau quay lên CSGT lấy cà vẹt xe và quay sang đăng kiểm lấy sổ đăng bộ là hoàn chỉnh.

Nói chung là bây giờ có thể vi vu trên phố rồi nhưng để chở con đi học thì phải chờ vợ sát hạch nữa. Nhưng ngán nhất là cái khoản nuôi vợ hai. Đơn giản là chắc chắn mỗi tháng sẽ phải chi thêm 1 tr nữa cho tiền đổ xăng và gửi xe ở chung cư. Chưa biết phải kiểm ở đâu ra đây nữa...hu hu

Thứ Năm, 24 tháng 12, 2009

Câu chuyện phiên âm trên báo chí

Gần đây thấy chị Cầm họ Phan (nhưng tên đệm đếch phải là Lương) và bác Hà Nguyên cứ "gầm gừ" cái vụ phiên âm trên báo chí. Tớ thì không phải chuyên gia về ngôn ngữ học nên cũng chả dám lạm bàn nhiều nhưng theo tớ thì sẽ cần phải có một sự đầu tư nghiêm túc về thời gian và công sức thì mới có giải pháp khả thi. Không chỉ đơn giản bê nguyên chữ Tây mà xong bởi có những thứ chữ Tây rắc rối như giun như dế, chả nhẽ cứ lấy bọn Anh bọn Mỹ làm chuẩn? Rồi còn cách đọc cho bà con nhà ta nữa chứ....cũng rắc rối phết đấy ạ. Tớ nhớ là lâu lâu rồi có bài của bác Danh Đức viết về vụ phiên âm mà giờ tìm lại không được. Thôi thì post tạm cái bài "Loạn phiên âm" của bác Minhlq lên đây để các bác thấy cái sự phức tạp của phiên âm.

LOẠN PHIÊN ÂM

Trong bối cảnh không có chuẩn nào về phiên âm, may lắm thì có vài cơ quan báo chí ra quy định riêng (tuy không phải lúc nào cũng được các biên tập viên nghiêm chỉnh thực thi). Hình như các cơ quan “chính thống” như TTXVN, báo Nhân Dân hay Quân đội Nhân dân thì “chơi” kiểu phiên âm có gạch nối, các báo khác thì cứ nguyên chữ Tây mà... phệt.

Nguyên tắc chung là thế, nhưng ngay như trong đại bản doanh của TTXVN chúng tớ cũng mỗi ban mỗi kiểu. Chẳng hạn tin dịch của Ban Tin Kinh tế thì cứ để nguyên tên riêng, còn tin dịch “phổ biến” của Ban Thế giới thì khá quán triệt vấn đề phiên âm, tuy nhiều khi nghe hơi tức cười vì... ứ thống nhất tí nào, thậm chí nhiều khi còn sai. Lin-zi với Lin-xi (Linsey), Tếch-dát với Tếch-dớt (Texas), Ca-li-pho-ni-a với Ca-li-phoóc-ni-a (California) là những cái lỗi quá vặt, nhỏ như con thỏ. Ngay cả khi phiên âm tương đối đúng thì nhiều chữ nhìn thật ngô nghê: Đê-la-oe, Gơ-ri-phít, Tờ-ri-pô-li, Chư-cư-ba, Kếp Thao chẳng hạn. Hic, hic...

Không ít người kêu gọi giữ tiếng Việt trong sáng và phất cờ kêu gọi thực thi triệt để trong cả “khoản” phiên âm. Nghe thì cũng hợp lý bởi xét tình hình dân trí chung, nếu cứ để Vajpayee, Chicago, Chrysler... thì quá bằng đánh đố bà con. Nhìn loáng thoáng thì không sao, bảo đọc lên thì ối người tắc tị. Ngay cả chúng ta, tự dưng có người hỏi “Chicagô” hay “Sicagô,” “Đilân” hay “Đailân” mới đúng thì chắc cũng mất kha khá thời gian suy tưởng. Nhưng nói cho mà biết là sẽ có nhiều rắc rối kèm theo: Ví dụ điển hình là lâu nay chúng ta quen gọi “nước Mêhicô” nhưng cái thành phố quỷ quái lại là “Mexico City”, chẳng lẽ bây giờ phiên âm ra là “Mêhicô Xiti.” Không được! Và thế nào cũng có người hỏi: “Cùng một chữ Mexico, tại sao lúc thì phiên là x, lúc thành h.” Tịt ngòi luôn? Chưa kể là cùng 1 chữ nhưng Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc phiêm âm khác nhau – nghe người Nhật nói thế (chữ “Lee”), chưa được ai xác nhận lại điều này – thì càng hóc búa hơn.

Mà không phải là TTXVN chúng tớ không có người thích để nguyên chữ Tây, mỗi tội là người thì thích dùng tiếng Anh, kẻ lại ưa tiếng Pháp. Vậy mới chết dở! Tưởng Eltsine là ai, hóa ra ông béo Yeltsin, Cisjordan thì thật ra ta vẫn gọi là Bờ Tây sông Jordan. Nhiều vị vẫn nhất quyết viết là Iraq hay Israel tuy anh em đều viết là Irắc và Ixraen.

Phiên âm như TTXVN lâu nay có ổn không? Có một chức năng của tin TTXVN là cung cấp cho đài truyền hình và phát thanh, và thực tế rõ ràng là nếu không phiên âm thì nhiều đồng nghiệp xướng ngôn viên không biết đọc thế nào. Nhưng nếu chỉ để phục vụ tầng lớp “ngại nhìn chữ Tây” thì trong thời buổi hội nhập quốc tế hiện nay, tin của chúng ta sẽ đầy những Gơ-rin-xpan, Gô-ran-xơn, Van Nít-xtơ-roi, Che-ni trông thật lủng củng. Và nhiều chữ phiên âm xong trông... lạ hơn để nguyên.

Thêm vào đó, tiếng Việt hiện đại không dùng dấu gạch nối trong một chữ. Bây giờ chẳng ai viết Hà-nội hay Hải-phòng như hồi đầu thế kỷ trước. Từ phiên âm tiếng nước ngoài nói chung cũng thế, trừ tin phổ biến của TTXVN phát ra và tin trên báo Nhân dân. Đến 85-90% những chữ để gạch nối như vậy chỉ tổ làm cho dài dòng. Bỏ quách đi là hay nhất. Nhưng cũng phải nói luôn là trong cái hay cũng có cái dở: những chữ phiên âm có nhiều nguyên âm cạnh nhau mà không có gạch nối thì thế nào cũng bị đọc nhầm. Đêlaoe mà lại đọc thành “đê-lao-e”, Xuraoan thành “xu-rao-an” thì hỏng, Boócneo mà lại thành “boóc-neo” thì... teo.

Vậy để nguyên chữ Tây có phải là phương án khả thi? Xem ra số đông các báo đang theo cách này - khỏi cần suy nghĩ, cứ nguyên chữ của Tây mà “choảng”. Nhưng thực ra không đơn giản chút nào vì khó có thể thống nhất lấy tiếng Anh hay tiếng Pháp làm chuẩn. Kể ra vài chữ cho chư vị tranh cãi nhé: nên viết là Palestin hay Palestine, Thủ tướng Qorei hay Qureira, Tổng thống Kaddafi, Khadafi, hay Qadhafi? Ngay như tên riêng đã quá quen lâu nay như Mátxcơva cũng bắt đầu bị bỏ để viết bằng Moscow, nhưng có người lại thích viết thành Moscou thì... giết người ta à?

Thôi thì đề ra quy định nước nói tiếng Anh thì viết chữ tiếng Anh, nước nói tiếng Pháp thì theo chữ tiếng Pháp vậy, nhưng những nước dùng ngôn ngữ khác, nhất là những thứ tiếng như giun như dế thì “làm thế nào đây hả Giời.” Chẳng nói đâu xa, chữ Tây để viết tên các bác cao cấp bên Lào thì ít ra đã quen, nhưng mấy cái xã, huyện nhỏ hay hợp tác với Việt Nam và phải đưa tin thì viết thế nào, nếu không tự tin thì kiểm chứng với ai? Quá mệt!

Nếu tên riêng nào cũng như là chữ “Iran” thì tốt quá, khỏi phải cãi nhau, mỗi một kiểu viết. Nhưng đã không được như thế thì phải tìm ra một con đường chung khả dĩ. Xét cho cùng, mỗi tờ báo không có cách nào khác là phải làm một cuốn Style Guide để ít nhất thì cũng thống nhất trong phạm vi tờ báo của mình: như thế nào thì phiên âm, phiên âm như thế nào. Đương nhiên, việc lập ra các tiêu chuẩn nội bộ cũng không thể phớt lờ những gì đang phổ biến bên ngoài. Nhiệm vụ bất khả thi – song vẫn phải làm./.

(Nguồn: VJ)


Chủ Nhật, 6 tháng 12, 2009

Báo Tuổi Trẻ đưa tin sai

Tò mò về thông tin Nông trường Sông Hậu 02 lần được Nhà nước trao tặng Anh hùng Lao Động, ông Trần Ngọc Hoằng và bà Trần Ngọc Sương cũng đều được trao tặng Anh hùng Lao Động trên báo chí, tớ thử tìm qua Google xem mốc thời gian của 04 lần Anh hùng như thế nào. Tình cờ vớ ngay 01 bài viết của báo Tuổi Trẻ:

Nông trường Sông Hậu được hai lần tặng danh hiệu Anh hùng lao động vào năm 1993 và 1998. Ông Trần Ngọc Hoằng được tặng danh hiệu Anh hùng lao động vào năm 1995 và bà Trần Ngọc Sương được Nhà nước tặng thưởng danh hiệu này vào năm 2000.
(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ Tp.HCM)

Chưa hoàn toàn tin vào kết quả trên, tớ tìm đến website của Nông trường Sông Hậu thì lại có một cột mốc khác:

Chưa có đơn vị nào trong 15 năm lại được vinh dự được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động đến 4 lần như Nông trường sông Hậu, tỉnh Cần Thơ. Lần thứ nhất, sau 6 năm thành lập, Nông trường đã trở thành điểm sáng tiêu biểu của hệ thống nông trường quốc doanh, được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lao động . Lần thứ hai, ngày 14-01-1993, nguyên Giám đốc Nông trường Trần Ngọc Hoằng được tuyên dương Anh hùng Lao động. Lần thứ ba vào năm 1999, Nông trường sông Hậu tiếp tục được Nhà nước tuyên dương Anh hùng Lao động lần thứ hai. Mới đây, ngày 13-9-2000, chị Trần Ngọc Sương, giám đốc Nông trường sông Hậu lại được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.


(Nguồn: Website của Nông trường Sông Hậu)

Nông trường Sông Hậu được chính thức thành lập vào tháng 4/1979, như vậy lần đầu tiên được tặng thưởng Anh Hùng Lao Động của Nông trường phải là năm 1985. Không hiểu báo Tuổi Trẻ lấy đâu ra những cột mốc lạ lùng ở trên nhỉ ?